जेम्स प्रेंस्कॉट ज्यूल

(जन्म : २४-१२-१८१८, मृत्यू : ११-१०-१८८९)
ब्रिटीश भौतिक शास्त्रज्ञ. जन्म मँचेस्टरनजीक सालफोर्ड या गावी. विविध प्रकारच्या कार्यशक्तींचे - उदा. प्रकाश, उष्णता, रासायनिक, गतिज, विद्युत् इत्यादींचे एकमेकांत रूपांतर होऊ शकते आणि संपूर्ण विश्वातील सर्व शक्तींची मिळून एकूण गोळाबेरीज कायम राहते, तिच्यात घट किंवा वाढ होत नाही, असा शक्तीच्या अविनाशित्वाचा क्रांतिकारक सिध्दांत ज्यूलने मांडले. पुढे आईन्स्टाईनच्या ए = चल२ या सिध्दांतानुसार वस्तूचे रूपांतर ऊर्जेत होते हे सिध्द झाल्यानंतर `वस्तु-शक्ती' या दोहोंचे मिळून अविनाशत्व' असे म्हणणे आवश्यक झाले. ज्यूल याच्या स्मरणारर्थ ऊर्जेच्या एककाला `ज्यूल' हे नांव देण्यात आले आहे.